| |
Datum |
Gebeurtenis(sen) |
| 1 | 1602 | - 20 mrt 1602—31 dec 1799: VOC
De Verenigde Oost-Indische Compagnie had twee eeuwen wisselend succes gekend, maar aan het einde van de achttiende eeuw bereikte het bedrijf een dieptepunt. Op 17 maart 1798 werd de VOC formeel ontbonden: de schulden en bezittingen van het bedrijf werden overgenomen door de staat.
Oprichting VOC
Op 20 maart 1602 kreeg de Verenigde Oost-Indische Compagnie van de Staten-Generaal het octrooi, ofwel het alleenrecht, om handel te drijven in Azïe. De VOC was een samenvoeging van zes bestaande compagnieën. Het octrooi was geldig tot en met 1623 maar werd maar liefst zeven keer verlengd.
De VOC was destijds het grootste handelsbedrijf ter wereld en was tevens de eerste organisatie met vrij verhandelbare aandelen. Behalve het voeren van handel was het doel van de VOC het opzetten van een netwerk van overzeese factorijen. Om handel af te dwingen beschikte de VOC over haar eigen oorlogsschepen. In feite had het bedrijf net zoveel rechten als een soevereine staat. De zes kantoren van het bedrijf waren gevestigd in Amsterdam, Middelburg, Enkhuizen, Delft, Hoorn en Rotterdam.
Successen van de VOC
In 1602 had de VOC maar liefst ruim 6 miljoen gulden verzameld als startkapitaal. Dit was ingelegd door aandeelhouders die naar dividend betaald werden. In de beginjaren van het handelsbedrijf kregen de aandeelhouders nauwelijks uitbetaald. De startkosten waren hoog en tijdens de eerste expedities viel de VOC in Azië de Portugezen aan, wat veel geld kostte.
Vanaf 1610 werden de aandeelhouders tot hun ongenoegen in specerijen uitbetaald. Bovendien behaalden zij tot 1622 gemiddeld 10% rendement per jaar, veel lager dan verwacht. Na 1623 werd het dividend hoger en vaker uitgekeerd. Gedurende de zeventiende eeuw lagen de koersen van het bedrijf meestal rond de 400% - een gouden tijd voor de VOC.
Ondergang van de VOC
In de achttiende eeuw werd nog steeds jaarlijks een dividend uitgekeerd van 12,5% of zelfs meer. Helaas was in deze tijd de kas al bijna leeg: er was geen enkele relatie meer tussen de winst en het uitkeren van dividend. Het falende beleid wordt vaak toegeschreven aan de bewindslieden. In de zeventiende eeuw bestond het bewind voornamelijk uit kooplieden die een kundig beleid uitvoerden. In de achttiende eeuw bestond de leiding voornamelijk uit regenten die niet bezig waren met de lange termijn van het bedrijf. Een andere factor die zijn weerslag had op de winst was de verschuiving van de interesse in luxegoederen naar minder winstgevende massagoederen.
De genadeklap voor de VOC was de Vierde Engels-Nederlandse Oorlog (1780-1784). De Engelsen wisten het Nederlandse handelsverkeer tussen Europa en Azië stil te leggen en namen veel Nederlandse factorijen in. Omdat hierdoor geen producten aankwamen in Nederland liepen de schulden van het bedrijf hoog op.
In 1795, met de oprichting van de Bataafse Republiek, werd besloten dat het bedrijf genationaliseerd moest worden. Op 17 maart 1798 nam de staat alle schulden en bezittingen van de VOC over, waarna de Verenigde Oost-Indische Compagnie officieel ontbonden werd. Op 31 december 1799 verliep het laatst lopende octrooi en hield de VOC op te bestaan.
|
| 2 | 1689 | - 1689: Peter de Grote tsaar van Rusland
De Russische tsaar Peter de Grote (1672-1725) staat bekend als hervormingsgezinde leider die de poorten van zijn land opende voor westerse invloeden. Hij is de eerste Russische tsaar die met vreedzame doelstellingen West-Europa bezoekt.
|
| 3 | 1730 | - 1730: Paalwormen
In Nederland worden omstreeks 1730 paalwormen aangetroffen en de houten dijkbeschoeiingen blijken ernstig aangetast. Om overstromingsrampen te voorkomen, moet men deze dijkbeschoeiingen door zware stenen vervangen. De Hollanders varen de Zuiderzee over en maken veel schade aan de Hunebedden.
- 1730: Sextant en octant
Een sextant en octant zijn nautische navigatieinstrumenten waarmee de verticale hoek tussen een hemellichaam en de horizon wordt gemeten. Als de verticale hoek, de datum en het tijdstip van de dag bekend zijn, kan de meridiaan worden berekend, dus de positie in oost-westrichting op het aardoppervlak.
De meest nauwkeurige bepaling verkrijgt men door de zon te schieten tijdens zijn culminatie, om 12:00 uur zonnetijd, wanneer de zon zijn hoogste punt heeft bereikt. Een andere bepaling, de poolshoogte wordt genomen door de hoogte van de poolster te meten, hiervoor is de exacte tijd niet van belang en wordt (bij benadering) meteen de breedtegraad van de waarnemer bepaald.
Twee verschillende personen vonden rond 1730 onafhankelijk van elkaar de sextant uit: John Hadley (1682-1744), een Engelse wiskundige, en Thomas Godfrey (1704-1749), een Amerikaanse uitvinder.
Vanwege zijn grotere nauwkeurigheid heeft de sextant de jakobsstaf en het astrolabium vervangen. De sextant en de octant waren echter wel veel duurder dan de veel eenvoudiger gemaakte jakobsstaf. In 1747 kostte een octant fl. 75,--, een jacobsstaf fl. 5,--.
|
| 4 | 1756 | - 27 jan 1756: Mozart
Wolfgang Amadeus Mozart[a] (Salzburg, 27 januari 1756 – Wenen, 5 december 1791)
|
| 5 | 1770 | - 15 dec 1770: Beethoven
Ludwig van Beethoven (Bonn, 15, 16 of 17 december[1] 1770 – Wenen, 26 maart 1827)
|
| 6 | 1789 | - 1789—1797: Eerste president van Amerika
George Washington, de eerste president van de Verenigde Staten van Amerika
|
| 7 | 1791 | - 1791: West-Indische Compagnie
De West-Indische Compagnie (WIC) rekt moeizaam haar bestaan. Ze gaat uiteindelijk in 1791 failliet. De meer succesvolle Verenigde Oost-Indische Compagnie behoudt het monopolie op de oosthandel tot aan de Bataafse omwenteling.
|
| 8 | 1799 | - 1799: Europa 180 miljoen inwoners
Aan het einde van de achttiende eeuw telt Europa meer dan 180 miljoen inwoners, 70 miljoen meer dan aan het begin. De meeste mensen wonen en werken nog op het land, alleen Londen (900.000 inwoners), Parijs (600.000 inwoners) en Amsterdam (200.000 inwoners) kan men grote steden noemen; slechts 50 steden hebben meer dan 50.000 inwoners.
|
| 9 | 1826 | - 1826: Eerste foto
De eerste was Joseph Nicephore Niépce, een Fransman. In 1826 smeerde hij een koperen plaat in met lichtgevoelig asfalt, stak die in een camera obscura en liet het licht uit zijn zonnige achtertuin acht uur lang op de plaat schijnen.
|
| 10 | 1841 | - 1841: Luchtband
De luchtband werd aanvankelijk in 1841 uitgevonden door de Schot Robert William Thomson en toegepast op de fiets. Deze Thomson liet zijn patent echter verlopen waarna John Dunlop dit opnieuw kon vastleggen in 1888.
|
| 11 | 1846 | - 28 jun 1846: Saxofoon
Een saxofoon, kortweg sax, is een blaasinstrument met een conische, meestal S-vormige buis, die voorzien is van kleppen. De saxofoon wordt niet tot de koperblazers gerekend, maar zoals alle riet-blaasinstrumenten tot de houtblazers. Saxofoons hebben een conische boring – ze worden van het mondstuk naar het bekeruiteinde toe breder. Het riet begint te trillen bij het blazen, zo ontstaat het geluid dat daarna door het andere deel van het instrument gaat. De drie grote delen van de saxofoon zijn het mondstuk, de hals en het klankgat. De saxofoon is een transponerend instrument en is uitgevonden door de Belgische bouwer van muziekinstrumenten Adolphe Sax.
|
| 12 | 1852 | - 1852: Napoleon
Louis Napoleon Bonaparte wordt keizer van Frankrijk: Napoleon III
|
| 13 | 1853 | - 1853: Spijkerbroek
De eerste Levis spijkerbroeken worden verkocht in de V.S.
- 1853—1856: Krimoorlog
Oorlog tussen Rusland en het Osmaanse Rijk (Turkse rijk). Start van de Krimoorlog: Engeland en Frankrijk steunen het Osmaanse Rijk in hun strijd tegen Rusland.
1856 Einde van de Krimoorlog - Vrede van Parijs
|
| 14 | 1855 | - 1855: Suez kanaal
Start met het graven van het Suez kanaal.
|
| 15 | 1860 | - 1860: Lincoln
Abraham Lincoln gekozen tot president van de V.S.
|
| 16 | 1861 | - 1861: De eerste kleurenfoto
Na de afdrukken op metalen platen kwamen er ook foto’s op papier. In 1841 werd het negatief uitvonden, zodat het mogelijk werd om meerdere keren hetzelfde beeld af te drukken. In 1861 maakte de Schot James Clerk Maxwell de eerste kleurenfoto door een rood, groen en blauw gefilterd beeld over elkaar heen te projecteren.
|
| 17 | 1862 | - 1862: Slaven
De slavernij wordt officieel afgeschaft in de V.S.
|
| 18 | 1867 | - 1867: Luxemburg
Willem III wil Luxemburg aan Napoleon III verkopen maar Bismarck gaat hier niet mee akkoord en dit leidt tot internationale spanningen. Op een conferentie in Londen wordt de kwestie geregeld en worden Luxemburg en Limburg uit de Duitse Bond losgemaakt. Luxemburg wordt neutraal.
|
| 19 | 1870 | - 1870: Aletta Jacobs
Begin van de vrouwenemancipatie door de toelating van Aletta Jacobs tot de HBS (HogereBurgerSchool).
Ze bezocht hiervoor de Rijks Hogere Burgerschool in haar geboorteplaats waar normaal geen vrouwen werden toegelaten. Een jaar later vroeg ze de liberale minister Thorbecke toestemming om aan de universiteit te studeren. Het briefje waarmee zij dat deed is nog te zien in het Algemeen Rijksarchief, evenals het antwoord van de minister, dat niet aan haarzelf is gericht maar aan haar vader. Ze werd in 1871 toegelaten als studente medicijnen aan de Rijksuniversiteit Groningen, aanvankelijk voor een proefperiode van één jaar.
|
| 20 | 1874 | - 1874: Kinderwetje
De initiatiefwet van Van Houten (kinderwetje) verbiedt fabrieksarbeid voor kinderen onder de twaalf jaar.
|
| 21 | 1875 | - 1875: Uitvinding gloeilamp
De officiële uitvinding van de gloeilamp: een gloeidraad van koolstof
In 1875 werd de vacuümpomp uitgevonden door Hermann Sprengel. Daardoor kreeg de gloeilamp nieuwe kansen en kon er een redelijk werkende lamp worden gemaakt.
Swan / Bron: Maximus Rex, Wikimedia Commons (Publiek domein)Swan / Bron: Maximus Rex, Wikimedia Commons (Publiek domein) Dat gebeurde als eerste door de Engelse schei- en natuurkundige Joseph Swan. In februari 1879 demonstreerde hij op een lezing in Newcastle een lamp met een gloeidraad van koolstof, de kooldraadlamp. Deze draad kon door het vacuüm binnen de glazen bol niet meer verbranden. Swan kreeg daarop het Britse patent.
Slechts een dik half jaar later, in oktober 1879 toonde Thomas Alva Edison in de Verenigde Staten zijn eerste werkende gloeilamp. Hij deed dit door zijn hele huis in New York vol te hangen met brandende gloeilampen, iets dat groot enthousiasme teweeg bracht bij de Amerikaanse bevolking. Ook deze lampen hadden een gloeidraad van koolstof.
In de Verenigde Staten kreeg Edison het patent, maar niet in Groot-Brittannië, want daar had Swan het al. Een kwestie die zou leiden tot jarenlang juridisch gesteggel tussen beide heren.
Het verschil met de lamp van Swan was dat die van Edison al geschikt was voor grootschalig gebruik, terwijl Swan slechts een werkende eenling had geproduceerd. Vandaar dat Edison meestal toch wordt aangewezen als de uitvinder van de eerste, echt bruikbare gloeilamp. Al moge het duidelijk zijn dat men daar in Groot-Brittannië, tot op de dag van vandaag, niets van wil weten. Voor de Britten telt Swan onbetwistbaar als de uitvinder van de gloeilamp.
In 1881 richtten zowel Swan als Edison een eigen bedrijf op om hun respectievelijke kooldraadlampen in productie te nemen. Dat zou beiden commercieel succes brengen. Edison pakte de zaken wel een stuk grondiger aan, want behlave de lampen leverde hij ook de bijbehorende elektrische infrastructuur.
De kooldraadlamp was echter verre van ideaal. Hij gaf maar zwak licht en had een levensduur van slechts honderd uur. Vandaar dat men door bleef zoeken naar betere oplossingen.
|
| 22 | 1876 | - 1876: Little Big Horn
Slag bij Little Big Horn in de V.S. waar het Amerikaanse leger door de Indianen in de pan wordt gehakt
- 10 mrt 1876: Uitvinding telefoon
Alexander Graham Bell vroeg als eerste patent aan voor de telefoon. Maar Antonio Meucci was degene die de telefoon heeft uitgevonden naar een idee van Charles Boursel.
|
| 23 | 1877 | - 1877: Phonograaf
Thomas Edison vindt de phongraaf uit. De voorloper van de grammafoon.
|
| 24 | 1880 | - 31 aug 1880: Wilhelmina
Geboorte van prinses Wilhelmina op paleis Noordeinde in Den Haag.
|
| 25 | 1884 | - 1884: Driewielige automobiel
Eerste paardloze rijtuig op benzine ontwikkeld door Carl Benz in Duitsland.
Het daadwerkelijke patent wordt in de Duitse hoofdstad verleend door het Kaiserliches Patentamt voor een „fahrzeug mit gasmotorenbetrieb.”
Vrijwel tegelijk ontwikkelt Gottlieb Daimler zijn vierwielige motorwagen waarvoor hij in hetzelfde jaar eveneens een patent krijgt. De twee mannen staan aanvankelijk onafhankelijk van elkaar aan de basis van het huidige Mercedes-Benz.
|
| 26 | 1886 | - 8 mei 1886: Coca Cola
We schrijven 1886 wanneer John S. Pemberton, een arts-apotheker uit Atlanta, beslist om te innoveren. Pemberton wil scoren met een nieuwe drank op basis van plantenextracten. In mei 1886 start hij met de verkoop van een bruin bruisend drankje op basis van siroop en koolzuurhoudend water. De rest is geschiedenis, ook al liet weinig dat destijds vermoeden.
Negen glazen per dag aan 5 cent per stuk, goed voor een eerste jaaromzet van 35 dollar. De start van John Pembertons nieuwe drankje was allesbehalve verschroeiend. Het succes kwam pas goed op gang toen Frank M. Robinson in de zaak stapte. Hij bedacht de naam Coca‑Cola en liet het sierlijke logo uit zijn pen rollen. Al na enkele jaren deden Pemberton en Robinson hun bedrijfje van de hand. Zakenman Asa Candler was fan en betaalde voor de onderneming en recept (dat tot op heden een goed bewaard geheim is gebleven) een totaalprijs van 2.300 dollar. Een koopje, zou later blijken.
|
| 27 | 1890 | - 1890: Hollerithkaart
De ponskaart van Herman Hollerith wordt voor de eerste maal gebruikt tijdens de volkstelling in de Verenigde Staten.
- 1890: Koning Willem III sterft
Koning Willem III der Nederlanden sterft, hij wordt opgevolgd door zijn tienjarige dochter Wilhelmina. Zijn weduwe de Nederlandse koningin-moeder Emma neemt als regent het koningschap waar. Tot 1898 bemoeit zij zich intensief met haar opleiding en reist met Wilhelmina naar alle provincies om de kleine koningin aan het volk voor te stellen.
- 1890: Groothertogdom Luxemburg
Groothertogdom Luxemburg (Huis Nassau-Weilburg). De oom van koningin-moeder Emma, Adolf van Nassau, wordt de nieuwe Groothertog van Luxemburg.
- 1890: Strenge winter
Pim Mulier legt de basis van de Elfstedentocht.
- 29 dec 1890: Wounded Knee
Het Bloedbad van Wounded Knee (Engels: Wounded Knee Massacre) was een bloedbad onder indianen door de Amerikaanse cavalerie op 29 december 1890, in het plaatsje Wounded Knee in South Dakota.
|
| 28 | 1892 | - 1892: Greenwich Mean Time
België voert de Greenwich Mean Time in.
Greenwich Mean Time, afgekort tot GMT (soms incorrect geïnterpreteerd als Greenwich Meridian Time), is de tijdzone waarin onder meer het Verenigd Koninkrijk valt. Oorspronkelijk was GMT de middelbare zonnetijd op de lengtegraad van het Koninklijk Observatorium van Greenwich in Londen. GMT komt in de praktijk overeen met UTC, de gecoördineerde wereldtijd, welk sinds 1972 GMT vervangt.
- 1892: Internationale schaatsunie
In 1892 wordt de Internationale Schaatsunie opgericht om de wereldkampioenschappen langebaan, die sinds 1889 in Amsterdam worden gehouden, te gaan organiseren. Bij de vijftien Europese lidstaten voegt zich in 1896 Canada.
- 1892: Olympische spelen
In 1892 neemt Pierre de Coubertin het initiatief om de Olympische Spelen uit de Griekse oudheid nieuw leven in te blazen. Vier jaar later vinden in Athene de eerste moderne Olympische Spelen plaats
|
| 29 | 1893 | - 1893: Kiesrecht
In België wordt in 1893 het algemeen meervoudig stemrecht ingevoerd, en in Nieuw-Zuid-Wales (Australië) wordt het juist afgeschaft en vervangen door het beginsel van "one man, one vote".
in Nederland wordt een jaar later de ontwerp-kieswet van Johannes Tak van Poortvliet verworpen. De kiesrechtuitbreiding verdeelt zowel de liberalen als de Anti-Revolutionairen in "Takkianen" en "Anti-Takkianen". In 1896 weet minister Samuel van Houten het kiesrecht zo in de wet te formuleren dat de helft van de volwassen mannen kiesgerechtigd wordt.
Intussen voeren in 1893 Nieuw-Zeeland en de Amerikaanse staat Colorado als eerste landen vrouwenkiesrecht in.
|
| 30 | 1895 | - 1895: Cinematograaf
Vanaf 1895 trekken de gebroeders Lumière rond met hun cinematograaf. Het eerste filmpje in Nederland wordt gemaakt bij de inhuldiging van koningin Wilhelmina in 1898.
- 1895: Röntgen
Ontdekking van röntgenstraling door Wilhelm Conrad Röntgen.
- 1895: Gaspenning
Invoering van de gaspenning.
Een gaspenning of gasmunt is een muntje waarmee men tot in de jaren 50 (in sommige gemeenten tot in de jaren 60) van de 20e eeuw het gasverbruik in vele gemeenten kon betalen. Hiervoor was in de meterkast een speciale meter, een muntmeter, geïnstalleerd, die door de meteropnemer werd geleegd. De munten kocht men uit muntautomaten die in de wijken waren geplaatst door het gemeentelijk gasbedrijf. In Rotterdam werden ze verkocht door waterstokerijen.
Na inworp moest de knop gedraaid worden
Het doel van de gaspenningen was te voorkomen dat mensen een te grote betalingsachterstand opliepen bij het gasbedrijf.
In tegenstelling tot een verkoopautomaat had een muntmeter geen verfijnde apparatuur om de penning te controleren. Dat was niet nodig: als er valse munten in de meter werden gevonden, wist men wie daarvoor aansprakelijk was.
|
| 31 | 1896 | - 1896: Nobelprijs
De Zweedse industrieel Alfred Nobel, rijk geworden in oorlogen en wapenwedloop, sterft. Met zijn testament richt hij een stichting op die zijn vermogen zal beheren en uit de rente jaarlijks prijzen zal toekennen voor de bevordering van wetenschap en vrede.
- 18 mei 1896: De eerste auto in Nederland
Er wordt veel gespeculeerd over wie de eerste auto in Nederland bezat. Algemeen wordt aangenomen dat de Haagse hoffotograaf Adolphe Zimmermans, dit is een pseudoniem voor B.E.A. van Varseveld, de eerste Nederlandse automobilist was. Zimmermans was geïnteresseerd in de nieuwe uitvinding en bestelde een Benz Victoria. De Benz was afkomstig uit de Duitse stad Mannheim en werd afgeleverd in Arnhem op 18 mei 1896. Het daaropvolgende jaar besloten Menno en August Eysink, zoons van voertuigfabrikant Eysink, de eerste Nederlandse auto te bouwen. In eerste instantie maakten zij gebruik van Benz-motoren, maar daarna creëerden zij hun eigen motoren. Hiermee was Eysink de eerste Nederlandse autofabrikant.
|
| 32 | 1897 | - 1897: Goudkoorts
Goldrush van Klondike in Canada.
In 1896 werd goud gevonden in de Bonanza Creek, nabij Dawson City in Yukon, Canada. Toen een aantal mijnwerkers in 1897 met hun goud in Seattle aankwamen, brak een goudkoorts uit die leidde tot een grote goldrush. Duizenden goudzoekers trokken naar de regio Klondike in Yukon. Dawson City groeide binnen een paar maanden tot een metropool van zeker 30.000 inwoners.
|
| 33 | 1903 | - 17 dec 1903: Eerste vlucht gebroeders Wright
De Wright Flyer was het eerste gemotoriseerde vliegtuig dat echt van de grond kwam. Op 17 december 1903 maakten de gebroeders Wright bij het dorp Kitty Hawk, in North Carolina er hun eerste geslaagde vlucht mee. Het vliegtuig was voornamelijk gemaakt van hout en stof. De motor, een 4-cilinder van 12 pk, werd ontworpen en gemaakt door Charles Taylor.
Het toestel bleef de eerste keer 12 seconden in de lucht en legde een afstand van 120 voet (= 36,6 meter) af. Later op de dag kwam het vliegtuigje tot 852 voet (260 meter) in 59 seconden.[1] Die 260 meter werden met een gemiddelde snelheid van bijna 16 km/u afgelegd.
Het vliegtuig is onderdeel van de expositie The Wright Brothers & The Invention of the Aerial Age in het National Air and Space Museum in Washington, DC
|
| 34 | 1912 | - 14 apr 1912: Ondergang Titanic
Op 14 april 1912 kwam de RMS Titanic in botsing met een ijsberg op de Atlantische Oceaan. Binnen drie uur verdween het schip onder water, met de dood van 1.522 opvarenden als gevolg. Door de bestudering van de persoonlijke verhalen van zowel slachtoffers als overlevenden kunnen historici inmiddels een indrukwekkend gedetailleerd beeld schetsen van de laatste uren van de Titanic.
|
| 35 | 1914 | - 28 jul 1914—11 nov 1918: Eerste Wereldoorlog
De Eerste Wereldoorlog, ook de Wereldoorlog of de Grote Oorlog genoemd, was een wereldoorlog die in Europa begon op 28 juli 1914 en tot 11 november 1918 duurde. Elf november bleef bekend als Wapenstilstandsdag. Met in 1918 de Spaanse griep afkomstig van de Amerikanen. Door de griep werd deze oorlog het dodelijkste conflict dat de mensheid ooit kende.
|
| 36 | 1919 | - 6 nov 1919: Eerste Radio uitzending in Nederland
Den Haag 1919 – Boven de deur van zijn ‘studio’ prijkt een bordje met de tekst “Brandt dit licht, dan koppen dicht”. Vanuit zijn eigen woonhuis verzorgt Hans Idzerda op de avond van 6 november 1919 de eerste radio-uitzending in Nederland en stichtte daarmee eveneens de eerste commerciële radio-omroep ter wereld.
|
| 37 | 1932 | - 1932: Wilhelmus van Nassouwe
Een volkslied is een lied dat een land symbolisch vertegenwoordigt. In Nederland is het 'Wilhelmus van Nassouwe' het officiële volkslied sinds 1932. Tot die tijd was het 'Wien Neêrlands Bloed' het officiële volkslied van het Koninkrijk der Nederlanden. Het Wilhelmus is wel eerder ontstaan dan het 'Wien Neêrlands Bloed'.
|
| 38 | 1939 | - 1 sep 1939—2 sep 1945: Tweede Wereldoorlog
Met in augustus 1945 nucleaire wapens ingezet tegen de Japanse burgerbevolking. Hierbij vielen 250.000 directe slachtoffers.
- 3 sep 1939: Oorlog
Brittanië en Frankrijk verklaren Duitsland de oorlog
|
| 39 | 1940 | - 27 jul 1940: What's up doc?
Bugs Bunny is een personage uit de tekenfilmserie Looney Tunes/Merrie Melodies. Bugs is een van de bekendste tekenfilmfiguren ter wereld. Vooral bekend is zijn in een New Yorks accent gestelde vraag: "What's up doc?", die voor het eerst op 27 juli 1940 te horen was in A Wild Hare. Bugs verscheen echter al in 1938 in een filmpje van Porky Pig: Porky's Hare Hunt. Het bekendst is hij echter geworden met zijn tegenspelers Elmer Fudd en Daffy Duck.
|
| 40 | 1947 | - 1947: Polaroid camera
In 1888 werd de eerste goedkope, draagbare camera ontwikkeld. Sindsdien kan in principe iedereen foto’s maken. Met de introductie van de polaroidfoto in 1947 werd het mogelijk om onmiddellijk je gemaakte beeld te bewonderen.
|
| 41 | 1952 | - 31 mei 1952: Opening Sprookjesbos
Op 31 mei 1952 wordt het Sprookjesbos geopend met tien sprookjes. De sprookjes van het eerste uur zijn: Doornroosje, Sneeuwwitje, De Kikkerkoning, De Magische Klok, De Chinese Nachtegaal, Het stoute Prinsesje, De zes Dienaren, Het Kabouterdorp, Vrouw Holle en Kleine Boodschap. Er komen 222.941 bezoekers die 80 cent (€ 0,36) voor een toegangskaartje betalen.
In de jaren die volgen wordt het park uitgebreid met een café-restaurant, een zwembad, een roei- en kanovijver en enkele nieuwe Sprookjesbosbewoners zoals de slapende kok en de schildwacht bij Doornroosje, Hans en Grietje. In 1953 zien 411.671 bezoekers De rode Schoentjes voor het eerst dansen en slechts drie jaar later, met de komst van de Stoomcarrousel in 1956, loopt het bezoekersaantal op tot 700.000.
|
| 42 | 1956 | - 1956: eerste vrouwelijke minister
Margaretha Albertina Maria (Marga) Klompé (Arnhem, 16 augustus 1912 – Den Haag, 28 oktober 1986) was een Nederlands politica namens de Katholieke Volkspartij (KVP). In 1956 werd ze de eerste vrouwelijke minister van Nederland. Ze was de eerste vrouw die de eretitel minister van Staat kreeg (1971-1986).
Marga Klompé is een van de belangrijkste grondleggers van de verzorgingsstaat. De Algemene bijstandswet van 1965, die Nederlanders levensonderhoud garandeert, is van haar hand.
|
| 43 | 1958 | - 1958: Geboren in 1958
14 mrt - Prins Albert van Monaco
29 mei - Willem Holleeder, Nederlands crimineel
7 jun - Prince, Amerikaans gitarist, zanger, artiest en componist (overleden 2016)
16 aug - Madonna, Amerikaans zangeres en actrice
29 aug - Michael Jackson (overleden 25 juni 2009)
5 okt - André Kuipers, Nederlands ruimtevaarder
22 okt - Ron Fresen, Nederlands politiek correspondent
- 1 jan 1958: Europese Economische Gemeenschap
De Europese Economische Gemeenschap (EEG) werd opgericht op 1 januari 1958, toen het Verdrag van Rome in werking trad. Dit verdrag was op 25 maart 1957 getekend door België, de Bondsrepubliek Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland.
De EEG stond aan de basis van de huidige Europese Unie. Binnen de EEG werd een gemeenschappelijke markt gevormd. Het EEG-verdrag bevatte bepalingen over landbouw, transportmogelijkheden, en economische relaties met niet-leden. Later zouden ook kapitaal en arbeidskrachten deel uitmaken van de gemeenschappelijke markt.
|
| 44 | 1960 | - 1960: Straalvliegtuig bij KLM
De eerste straalvliegtuigen worden in gebruik genomen door de KLM met de eerste rechtstreekse vluchten tussen Amsterdam en New York.
- 1960: Geboren in 1960
24 mrt - Nena, Duits zangeres
29 apr - Gerard Joling, Nederlands zanger
8 sep - Matthijs van Nieuwkerk, Nederlands presentator
9 sep - Hugh Grant, Brits acteur
24 okt -Bert Visscher, Nederlands cabaretier
- 1 apr 1960: Eerste Meteorologische satelliet
Tiros 1, de eerste meteorologische satelliet, wordt gelanceerd.
- 20 apr 1960: Radio Veronica
Eerste uitzending van Radio Veronica, een testuitzending vanaf het zendschip Borkum Riff op de Noordzee.
- 14 okt 1960: Gasbel
Tijdens een debat in het Europees Parlement over de Europese energievoorziening onthult een Belgische senator dat in Nederland een enorme gasbel onder de grond zou zitten. Nederlandse woordvoerders geven toe dat nabij het Groningse Slochteren inderdaad gas is aangeboord. Later zal blijken dat het gaat om een bel van ca. 2400 miljard kubieke meter.
|
| 45 | 1961 | - 31 jan 1961: Chimpansee de ruimte in
Lancering door de NASA van de Mercury MR-2 met aan boord de chimpansee Ham. Hij verblijft zestien minuten in de ruimte.
- 29 apr 1961: Oprichting Wereld Natuur Fonds
Vier Britse natuurliefhebbers komen tot de conclusie dat er krachtige maatregelen nodig zijn om de snelle achteruitgang van de natuur op de aarde een halt toe te roepen en richten op 11 september 1961 The World Wildlife Fund (WWF) op.
Prins Bernhard wordt president van de nieuwe organisatie.
- 4 dec 1961: Wereldkampioen Judo
Anton Geesink wordt in Parijs als eerste niet-Japanner wereldkampioen judo.
|
| 46 | 1962 | - 1962: Oprichting van The Rolling Stones
In de Nederlandse Top 40 hadden The Rolling Stones de volgende nummer 1-hits, vijf in totaal, waarvan Paint It Black zowel in 1966 als in 1990 op de eerste plek stond:
(I Can't Get No) Satisfaction (1965)
Paint It Black (1966/1990)
We Love You / Dandelion (1967)
Brown Sugar (1971)
Angie (1973)
- 3 jul 1962: Geboorte Tom Cruise
Tom Cruise, volledige naam Thomas Cruise Mapother IV, is een Amerikaans acteur. Wikipedia
Geboren: 3 juli 1962 (59 jaar), Syracuse, New York, Verenigde Staten
Lengte: 1,7 m
Huwelijkspartner: Katie Holmes (geh. 2006–2012), Nicole Kidman (geh. 1990–2001), Mimi Rogers (geh. 1987–1990)
Kinderen: Suri Cruise, Connor Cruise, Isabella Jane Cruise
Ouders: Thomas Mapother III, Mary Lee Pfeiffer
Broers/zussen: Marian Mapother, Cass Mapother, Lee Ann Mapother
|
| 47 | 1963 | - 1963: Eerste cassettebandje
De compacte muziekcassette is een ontwikkeling geweest van de Nederlander Lou Ottens, werknemer van Philips in de vestiging in Hasselt. In 1963 werd het eerste prototype geïntroduceerd. De cassette was bijzonder populair naast de grammofoonplaat voordat de digitale geluidsdragers werden ontwikkeld.
Lou Ottens overleed op 6 maart 2021
|
| 48 | 1964 | - 1964: Geboren in 1964
07 januari: Nicolas Cage (Amerikaans, acteur)
12 januari: Jeff Bezos (Amerikaans, oprichter Amazon.com)
17 januari: Michelle Obama (Amerikaans, vrouw van ex-president Barack Obama)
18 maart: Bonnie Blair (Amerikaans, schaatsster)
29 maart: Elle Macpherson (Brits, model en actrice)
01 april: Erik Breukink (Nederlands, wielrenner en ploegleider)
03 april: Nigel Farage (Brits, politicus)
01 mei: Yvonne van Gennip (Nederlands, schaatsster)
26 mei: Lenny Kravitz (Amerikaans, zanger)
06 juni: Nelli Cooman (Nederlands, atlete)
15 juni: Courteney Cox:Arquette (Amerikaans, actrice)
22 juni: Dan Brown (Amerikaans, schrijver)
08 juli: Linda de Mol (Nederlands, presentatrice en ondernemer)
16 juli: Miguel Indurain (Spaans, wielrenner)
20 juli: Chris Cornell (Amerikaans, zanger)
26 juli: Sandra Bullock (Amerikaans, actrice)
05 augustus: Pia Douwes (Nederlands, musicalzangeres)
02 september: Keanu Reeves (Amerikaans, acteur)
03 september: Adam Curry (Amerikaans/Nederlands, diskjockey en ondernemer)
22 september: Jort Kelder (Nederlands, presentator en oud hoofdredacteur Quote)
30 september: Monica Bellucci (Italiaans, model en actrice)
09 oktober: Guillermo del Toro (Mexicaans, filmregisseur)
31 oktober: Marco van Basten (Nederlands, voetballer en trainer)
05 november: Famke Janssen (Nederlands, actrice)
08 december: Teri Hatcher (Amerikaans, actrice)
09 december: Peter Blangé (Nederlands, volleyballer)
23 december: Eddie Vedder (Amerikaans, zanger)
- 1964: Overleden in 1964
5 april: Douglas MacArthur (Amerikaans 5 sterren generaal)
22 juni: Havank (Nederlands schrijver)
25 juni: Gerrit Rietveld (Nederlands ontwerper)
01 augustus: Carel Godin de Beaufort (Nederlands autocoureur)
28 september: Harpo Marx (Amerikaans komiek)
15 oktober: Cole Porter (Amerikaans componist)
20 oktober: Herbert Hoover (Amerikaans president)
16 november: Piet Moeskops (Nederlands wielrenner)
29 november: Anne de Vries (Nederlands schrijver)
11 december: Sam Cooke (Amerikaans zanger)
30 december: Hans Gerhard Creutzfeldt (Duits neuropatholoog)
- 1 jun 1964: 1e Gouden Televizier-Ring
De winnaar hiervan wordt Stiefbeen en zoon van de NCRV
- 6 jun 1964: The Beatles in Nederland
The Beatles treden twee keer op in de veilinghallen te Blokker.
- 14 okt 1964: Nobelprijs
Ds. Martin Luther King ontvangt de Nobelprijs voor de vrede.
|
| 49 | 1966 | - 1966: De Top vijf hits van 1966
Sloop John B – The Beach Boys
These boots are made for walkin’ – Nancy Sinatra
Strangers in the night – Frank Sinatra
Michelle – The Beatles / The Overlanders
Monday Monday – The Mama’s and The Papa’s
- 1966: Geboren in 1966
19 januari: Stefan Edberg (Zweeds, tennisser)
29 januari: Romário de Souza Faria (Braziliaans, voetballer en politicus)
09 februari: Ellen van Langen (Nederlands, atlete)
19 febrauri: Paul Haarhuis (Nederlands, tennisser, dubbelpartner van Jacco Eltingh)
20 februari: Cindy Crawford (Amerikaans, model en actrice)
29 maart: Jeroen Dijsselbloem (Nederlands, politicus)
15 april: Samantha Fox (Brits, model en zangeres)
16 mei: Janet Jackson (Amerikaans, zangeres)
30 juni: Mike Tyson (Amerikaans, bokser)
14 augustus: Halle Berry (Amerikaans, actrice)
23 augustus: Rik Smits (Nederlands, basketballer)
25 augustus: Christine Aaftink (Nederlands, schaatsster)
25 augustus: Antonie Kamerling (Nederlands, acteur en zanger)
02 september: Salma Hayek (Mexicaans, actrice)
07 september: Gunda Niemann (Duits, schaatsster)
09 september: Adam Sandler (Amerikaans, acteur)
08 november: Gordon Ramsay (Brits, televisiekok)
- 1966: Overleden in 1966
1 januari: Vincent Auriol (President van Frankrijk)
1 februari: Buster Keaton (Amerikaans acteur)
10 augustus: J.C. Bloem (Nederlandse dichter)
3 oktober: Rolf Sievert (Zweedse fysicus)
19 oktober: Elizabeth Arden (Canadese oprichter cosmeticaconcern)
5 december: Sylvère Maes (Belgisch wielrenner)
15 december: Walt Disney (Animator en medeoprichter Walt Disney)
- 10 mrt 1966: Huwelijk Beatrix en Claus
Op 10 maart 1966 treedt kroonprinses Beatrix in het huwelijk met Claus von Amsberg. Het burgerlijk huwelijk vindt plaats in het Koninklijk Paleis in Amsterdam en wordt voltrokken door burgemeester van Hall
- 30 apr 1966: Oprichting D66
In Amsterdam nemen Hans Gruijters en Hans van Mierlo het initiatief tot het oprichten van een nieuwe politieke partij, Democraten ‘66. Belangrijkste punt van de partij is het democratiseren van het Nederlandse politieke stelsel. Bij de verkiezingen van 1967 zal de partij meteen met 7 zetels in de kamer komen.
|
| 50 | 1967 | - 1967: Geboren in 1967
14 februari: Mark Rutte (Nederlands, minister-president)
20 februari: Kurt Cobain (Amerikaans, zanger)
25 februari: Nick Leeson (Brits, effectenhandelaar Barings Bank)
03 maart: Hans Teeuwen (Nederlands, cabaretier)
06 maart: Thomas Acda ((Nederlands, zanger en caberetier, duo met Paul de Munnik)
16 april: Bart de Graaff (Nederlands, oprichter BNN)
20 april: Raymond van Barneveld (Nederlands, darter)
27 april: Willem-Alexander (Nederlands, Koning der Nederlanden)
20 mei: Tommy Wieringa (Nederlands, schrijver)
29 mei: Noel Gallagher (Brits, songwriter)
18 juni: Irene Moors (Nederlands, televisiepresentatrice)
19 juni: Bjørn Dæhlie (Noors, langlaufer)
20 juni: Nicole Kidman (Amerikaanse, actrice)
01 juli:- Pamela Anderson (Amerikaanse, actrice)
23 juli: Philip Seymour Hoffman (Amerikaans, acteur)
17 september: Koen Wauters (Belgisch, zanger)
28 oktober: Julia Roberts (Amerikaanse ,actrice)
01 november: Henk Angenent (Nederlands, schaatser en winnaar Elfstedentocht van 1997)
04 november: Mino Raiola (Italiaans/Nederlands, voetbalmakelaar)
07 november: David Guetta (Frans, dj en producent)
22 november: Boris Becker (Duits, tennisser)
22 november: Bart Veldkamp (Nederlands/Belgisch, schaatser)
25 november: Anthony Nesty (Surinaams, zwemmer)
13 december: Jamie Foxx (Amerikaans, acteur)
23 december: Carla Bruni (Frans-Italiaans, model en zangeres)
- 1967: De Top vijf hits van 1967
Waarom heb jij me laten staan? – De Heikrekels
San Francisco – Scott McKenzie
This is my song – Petula Clark / Harry Secombe
Het land van Maas en Waal – Boudewijn de Groot
I’m a believer – The Monkees
- 27 apr 1967: Geboorte Willem Alexander
Wilhelm-Alexander Claus George Ferdinand van Oranje
|
| 51 | 1969 | - 16 jul 1969—24 jul 1969: Eerste man op de maan
Met de Apollo 11 werd de maanlander naar de maan gebracht. Niel Armstrong zette om 2:56 UTC op 21 juli 1969 zijn linkervoet op de maan en zei toen "That's a small step for (a) man, one giant leap for mankind".
|
| 52 | 1971 | - 17 mei 1971: Geboorte Maxima
Maxima Zorreguieta Cerruti
- 2 dec 1971: Marslanding
Een marslanding is een landing van een ruimtevaartuig op het oppervlak van Mars. De eerste landing op Mars vond plaats op 2 december 1971 (de Mars 3 van de Sovjet-Unie). In alle gevallen ging het tot nu toe bij een landing op Mars om een onbemande ruimtesonde.
|
| 53 | 1976 | - 15 sep 1976: Eerste pinautomaat
In Nederland verschenen op 15 september 1976 bij de Gemeentegiro Amsterdam in het bijkantoor aan de Van Swindenstraat in Amsterdam-Oost de eerste online geldautomaten. Dit waren Automated Teller Machines.
|
| 54 | 1977 | - 1977: Invoering postcode
Hoe is een postcode in Nederland opgebouwd?
Een Nederlandse postcode bestaat uit 4 cijfers en 2 letters.
De eerste twee cijfers verwijzen naar de betreffende geografische regio
De laatste twee cijfers duiden op een kleine woonplaats of wijk binnen een grote plaats
De letters verwijzen naar een groep van ongeveer 25 woningen, bedrijfspanden of postbussen.
|
| 55 | 1980 | - 1 jan 1980—31 dec 2003: Golfoorlog
De Iran-Irakoorlog van 1980 tot 1988 was de eerste golfoorlog.
De Irak-Koeweitoorlog van 1990-1991 werd later eerste golfoorlog genoemd omdat de vorige weinig aandacht had gehad.
De Irakoorlog van 2003 werd de tweede golfoorlog genoemd.
|
| 56 | 1982 | - 1 okt 1982: Eerste CD
De techniek werd uiteraard al eerder bedacht en er werden ook al eerder cd's gemaakt, maar op 1 oktober 1982 komt de eerste cd op de markt: 52nd Street van Billy Joel. Het schijfje is in eerste instantie alleen in Japan te krijgen, want daar is op diezelfde dag de eerste cd-speler van Sony te koop.
|
| 57 | 1983 | - 1983: Eerste personal computer
In 1983 introduceerde IBM zijn eerste Personal Computer in Nederland. Het werd een daverend succes. Binnen enkele jaren was er geen secretaresse of boekhouder meer te vinden die niet zo'n handige 'microcomputer' op het bureau had staan.
|
| 58 | 1989 | - 1989: Eerste zonnepanelen
Zonnestroom was bezig aan een opmars, en in 1989 was het zover: het eerste Nederlandse huishouden kiest voor zonnepanelen. De familie Sjoerdsma uit Castricum kreeg stroom van hun 64 zonnepanelen en kon daardoor van het stroomnet af.
- 14 feb 1989: Salman Rusdie
Ahmed Salman Rushdie (Bombay, 19 juni 1947) is een essayist en schrijver van fictie en voorvechter van de vrijheid van meningsuiting. Het toneel van zijn werk is veelal het Indiase subcontinent. Hij werd beroemd door zijn romans Midnight's Children (Middernachtskinderen) en The Satanic Verses (De duivelsverzen). Om het laatste boek werd hij in 1989 getroffen door een fatwa van de Iraanse moslimgeestelijke Khomeini waardoor hij vogelvrij werd verklaard en kon worden vervolgd door islamieten. Rushdie moest eerst tien jaar onderduiken en stond ook daarna onder constante Britse politiebescherming. Ten minste één bomaanslag tegen zijn leven mislukte voortijdig.
- 18 okt 1989: Galileo
De Galileo was een ruimtetuig dat op 18 oktober 1989 gelanceerd werd vanaf het Kennedy Space Center met de Spaceshuttle Atlantis met de bedoeling Jupiter en zijn manen te bestuderen. Galileo is vernoemd naar Galileo Galilei die in 1610 de 4 grote manen van Jupiter ontdekte door als een van de eersten een telescoop te gebruiken om de hemel te bekijken.
Galileo geldt als een van de succesvolste missies van de NASA ooit. Onderweg naar Jupiter werd de eerste foto van een planetoïde (Ida) met een maan (Dactyl) genomen. Ook maakte Galileo de opnames van de grootste waargenomen explosie ooit op een planeet, toen in 1994 de komeet Shoemaker-Levi 9 insloeg op Jupiter met een kracht vele honderden malen sterker dan alle atoombommen op aarde bij elkaar.
- 9 nov 1989: Val van de muur
Het duurde ruim 28 jaar voor de inwoners van Oost-Duitsland zich door de Muur niet meer lieten tegenhouden. In mei 1989 werd in Hongarije het IJzeren Gordijn aan de grens met Oostenrijk geopend. De open grens daar zorgde in korte tijd voor een uitstroom van duizenden 'permanente vakantiegangers'. Er ontstond een ware volksverhuizing via Hongarije, even later ook via de West-Duitse ambassade in het Tsjechische Praag, en daarna ook via andere 'gaten' in het IJzeren Gordijn. Ook de leiding van de DDR, die kort daarvoor nog trots het veertigjarig bestaan van de 'socialistische heilstaat' hadden gevierd, moest de grenzen openen. Het einde van de Muur, en daarmee van de DDR, was onafwendbaar.
|
| 59 | 1990 | - 31 jan 1990: McDonald's
In Moskou opent het eerste Russische McDonald's-restaurant.
- 7 apr 1990: Soundmixshow
Marco Borsato wint de Soundmixshow.
- 24 apr 1990: Hubble
Lancering van de Ruimtetelescoop Hubble vanaf Cape Canaveral.
- 1 okt 1990: GTST
Start van de eerste Nederlandse soapserie Goede tijden, slechte tijden.
- 13 nov 1990: 1ste webpagina
De 1ste bekende webpagina wordt geschreven.
Die allereerste site is nog altijd te bezoeken. De Britse bedenker van het World Wide Web (WWW), Tim Berners-Lee, publiceerde op 6 augustus 1991 een link naar de eerste website in een online-discussiegroep. De eerste website was die van het Europese onderzoeksinstituut CERN in Genève, waar Berners-Lee werkte.
http://info.cern.ch/hypertext/WWW/TheProject.html
- 16 dec 1990: Herman
Geboorte in Lelystad van het eerste genetisch gemodificeerde kalf Herman.
|
| 60 | 1991 | - 1991: Bestverkochte singles in Nederland:
Bryan Adams - (Everything I do) I do it for you
Mannenkoor Karrespoor - Mooi man
Extreme - More than words
R.E.M. - Losing my religion
Raymond van het Groenewoud - Liefde voor muziek
Salt-n-Pepa - Let's Talk About Sex
L.A. Style - James Brown is dead
Scorpions - Wind of change
Sniff 'n' the Tears - Driver's seat
C&C Music Factory & Freedom Williams - Gonna make you sweat (Everybody dance now)
- 31 mrt 1991: Warschaupact
Het einde van het Warschaupact.
Het Warschaupact was een militair bondgenootschap van socialistische landen, dat tussen 1955 en 1991 heeft bestaan. Het werd op voorstel van Sovjetpartijleider Nikita Chroesjtsjov opgericht als tegenhanger van de NAVO. Officieel spraken de lidstaten van het Verdrag van Warschau.
- 24 nov 1991: Freddie Mercury
Queen-zanger Freddie Mercury overlijdt op 45-jarige leeftijd in Londen aan de gevolgen van aids. De zanger maakte een dag eerder zijn ziekte bekend.
|
| 61 | 1992 | - 1992: Bestverkochte singles in Nederland:
Guns N' Roses - Knockin' On Heaven's Door
Dr. Alban - It's My Life
Double You - Please Don't Go
Snap! - Rhythm Is A Dancer
George Michael & Elton John - Don't Let The Sun Go Down On Me (Live)
Red Hot Chili Peppers - Under the Bridge
Inner Circle - Sweat (A La La La La Long)
Mr. Big - To Be With You
2 Unlimited - Twilight Zone
Mariah Carey & Trey Lorenz - I'll Be There
- 1 jan 1992: Nieuw Burgerlijk Wetboek
In Nederland treden boek 3, 5, 6 en een deel van boek 7 van het Nieuw Burgerlijk Wetboek in werking. Er is 45 jaar aan gewerkt.
Het Burgerlijk Wetboek (afgekort: BW) is een Nederlands wetboek en maakt deel uit van het Nederlandse burgerlijk recht. Vanaf 1970 werd het Burgerlijk Wetboek van 1838 geleidelijk aan vervangen door afzonderlijke nieuwe boeken van het huidige Nieuwe Burgerlijk Wetboek (NBW), dat per 1 januari 1992 voor het grootste deel van kracht geworden is.
- 14 jan 1992: Reageerbuis baby
De eerste ICSI-baby wordt geboren.
Voor het kunnen uitvoeren van ICSI is het nodig de gameten van man en vrouw te isoleren. Bij de man gebeurt dit door het opvangen van ejaculaat, meestal na masturbatie, in een recipiënt. De spermacellen worden vervolgens onder de microscoop geëvalueerd en een normaal gebouwde, beweeglijke spermacel wordt geïsoleerd. De staart wordt manueel onbeweeglijk gemaakt met behulp van een micropipet.
De vrouwelijke gameten (eicellen) worden uit de ovaria (eierstokken) geprikt na hyperstimulatie door hormonen. Eigenlijk ondergaat de vrouw dezelfde behandeling als gebruikelijk is voor in-vitrofertilisatie (IVF).
De eicellen worden na de pick-up uit de eierstokken onder de microscoop bekeken en ontdaan van hun cumuluscellen. Dit proces gebeurt deels manueel met een micropipet, deels enzymatisch.
Wanneer zowel de vrouwelijke als mannelijke gameten geprepareerd zijn, wordt een spermacel in de pipet opgezogen, waarna de pipet door de wand (zona pellucida) van de eicel heen wordt geprikt, alwaar de spermacel in de eicel wordt geïnjecteerd.
Bij een goede bevruchting zullen eicel en spermacel versmelten en gaan delen. We spreken dan van een zygote.
- 15 jan 1992: Joegoslavië
Van Joegoslavië worden een onafhankelijk Slovenië en een onafhankelijk Kroatië afgesplitst.
- 7 feb 1992: EU
Het Verdrag van Maastricht, officieel het Verdrag betreffende de Europese Unie, kortweg EU-Verdrag, werd op 7 februari 1992 in Maastricht ondertekend en diende ter oprichting van de Europese Unie. Met de ondertekening van het verdrag gaven de lidstaten een deel van hun soevereiniteit op, kreeg het Europees Parlement wetgevende macht en werd op termijn de euro als gezamenlijke munt geïntroduceerd. Het Verdrag van Maastricht behoort sinds 2018 tot het Europees erfgoed.
- 3 dec 1992: SMS
De eerste sms-boodschap wordt verstuurd over het Vodafone-gsm-netwerk in het Verenigd Koninkrijk.
|
| 62 | 1993 | - 1993: Bestverkochte singles in Nederland:
René Klijn - Mr. Blue
2 Unlimited - No Limit
4 Non Blondes - What's Up?
Haddaway - What Is Love
Whitney Houston - I Will Always Love You
Meat Loaf - I'd Do Anything for Love (But I Won't Do That)
Ace of Base - All That She Wants
UB40 - (I Can't Help) Falling In Love With You
Roots Syndicate - Mockin' Bird Hill
Dire Straits - Encores
- 22 apr 1993: Eerste browser
De eerste browser voor het World Wide Web komt uit: Mosaic versie 1.0.
- 1 mei 1993: Internetprovider
XS4ALL begint als eerste ISP voor particulieren in Nederland.
- 1 nov 1993: Verdrag van Maastricht
Het verdrag van Maastricht treedt in werking. Officiële oprichting van de Europese Unie.
- 2 dec 1993: Hubble
Astronauten repareren een optische fout in de ruimtetelescoop Hubble.
|
1687 - 1750 (62 jaar)
Taal
