| |
Datum |
Gebeurtenis(sen) |
| 1 | 1846 | - 28 jun 1846: Saxofoon
Een saxofoon, kortweg sax, is een blaasinstrument met een conische, meestal S-vormige buis, die voorzien is van kleppen. De saxofoon wordt niet tot de koperblazers gerekend, maar zoals alle riet-blaasinstrumenten tot de houtblazers. Saxofoons hebben een conische boring – ze worden van het mondstuk naar het bekeruiteinde toe breder. Het riet begint te trillen bij het blazen, zo ontstaat het geluid dat daarna door het andere deel van het instrument gaat. De drie grote delen van de saxofoon zijn het mondstuk, de hals en het klankgat. De saxofoon is een transponerend instrument en is uitgevonden door de Belgische bouwer van muziekinstrumenten Adolphe Sax.
|
| 2 | 1852 | - 1852: Napoleon
Louis Napoleon Bonaparte wordt keizer van Frankrijk: Napoleon III
|
| 3 | 1853 | - 1853: Spijkerbroek
De eerste Levis spijkerbroeken worden verkocht in de V.S.
- 1853—1856: Krimoorlog
Oorlog tussen Rusland en het Osmaanse Rijk (Turkse rijk). Start van de Krimoorlog: Engeland en Frankrijk steunen het Osmaanse Rijk in hun strijd tegen Rusland.
1856 Einde van de Krimoorlog - Vrede van Parijs
|
| 4 | 1855 | - 1855: Suez kanaal
Start met het graven van het Suez kanaal.
|
| 5 | 1860 | - 1860: Lincoln
Abraham Lincoln gekozen tot president van de V.S.
|
| 6 | 1861 | - 1861: De eerste kleurenfoto
Na de afdrukken op metalen platen kwamen er ook foto’s op papier. In 1841 werd het negatief uitvonden, zodat het mogelijk werd om meerdere keren hetzelfde beeld af te drukken. In 1861 maakte de Schot James Clerk Maxwell de eerste kleurenfoto door een rood, groen en blauw gefilterd beeld over elkaar heen te projecteren.
|
| 7 | 1862 | - 1862: Slaven
De slavernij wordt officieel afgeschaft in de V.S.
|
| 8 | 1867 | - 1867: Luxemburg
Willem III wil Luxemburg aan Napoleon III verkopen maar Bismarck gaat hier niet mee akkoord en dit leidt tot internationale spanningen. Op een conferentie in Londen wordt de kwestie geregeld en worden Luxemburg en Limburg uit de Duitse Bond losgemaakt. Luxemburg wordt neutraal.
|
| 9 | 1870 | - 1870: Aletta Jacobs
Begin van de vrouwenemancipatie door de toelating van Aletta Jacobs tot de HBS (HogereBurgerSchool).
Ze bezocht hiervoor de Rijks Hogere Burgerschool in haar geboorteplaats waar normaal geen vrouwen werden toegelaten. Een jaar later vroeg ze de liberale minister Thorbecke toestemming om aan de universiteit te studeren. Het briefje waarmee zij dat deed is nog te zien in het Algemeen Rijksarchief, evenals het antwoord van de minister, dat niet aan haarzelf is gericht maar aan haar vader. Ze werd in 1871 toegelaten als studente medicijnen aan de Rijksuniversiteit Groningen, aanvankelijk voor een proefperiode van één jaar.
|
| 10 | 1874 | - 1874: Kinderwetje
De initiatiefwet van Van Houten (kinderwetje) verbiedt fabrieksarbeid voor kinderen onder de twaalf jaar.
|
| 11 | 1875 | - 1875: Uitvinding gloeilamp
De officiële uitvinding van de gloeilamp: een gloeidraad van koolstof
In 1875 werd de vacuümpomp uitgevonden door Hermann Sprengel. Daardoor kreeg de gloeilamp nieuwe kansen en kon er een redelijk werkende lamp worden gemaakt.
Swan / Bron: Maximus Rex, Wikimedia Commons (Publiek domein)Swan / Bron: Maximus Rex, Wikimedia Commons (Publiek domein) Dat gebeurde als eerste door de Engelse schei- en natuurkundige Joseph Swan. In februari 1879 demonstreerde hij op een lezing in Newcastle een lamp met een gloeidraad van koolstof, de kooldraadlamp. Deze draad kon door het vacuüm binnen de glazen bol niet meer verbranden. Swan kreeg daarop het Britse patent.
Slechts een dik half jaar later, in oktober 1879 toonde Thomas Alva Edison in de Verenigde Staten zijn eerste werkende gloeilamp. Hij deed dit door zijn hele huis in New York vol te hangen met brandende gloeilampen, iets dat groot enthousiasme teweeg bracht bij de Amerikaanse bevolking. Ook deze lampen hadden een gloeidraad van koolstof.
In de Verenigde Staten kreeg Edison het patent, maar niet in Groot-Brittannië, want daar had Swan het al. Een kwestie die zou leiden tot jarenlang juridisch gesteggel tussen beide heren.
Het verschil met de lamp van Swan was dat die van Edison al geschikt was voor grootschalig gebruik, terwijl Swan slechts een werkende eenling had geproduceerd. Vandaar dat Edison meestal toch wordt aangewezen als de uitvinder van de eerste, echt bruikbare gloeilamp. Al moge het duidelijk zijn dat men daar in Groot-Brittannië, tot op de dag van vandaag, niets van wil weten. Voor de Britten telt Swan onbetwistbaar als de uitvinder van de gloeilamp.
In 1881 richtten zowel Swan als Edison een eigen bedrijf op om hun respectievelijke kooldraadlampen in productie te nemen. Dat zou beiden commercieel succes brengen. Edison pakte de zaken wel een stuk grondiger aan, want behlave de lampen leverde hij ook de bijbehorende elektrische infrastructuur.
De kooldraadlamp was echter verre van ideaal. Hij gaf maar zwak licht en had een levensduur van slechts honderd uur. Vandaar dat men door bleef zoeken naar betere oplossingen.
|
| 12 | 1876 | - 1876: Little Big Horn
Slag bij Little Big Horn in de V.S. waar het Amerikaanse leger door de Indianen in de pan wordt gehakt
- 10 mrt 1876: Uitvinding telefoon
Alexander Graham Bell vroeg als eerste patent aan voor de telefoon. Maar Antonio Meucci was degene die de telefoon heeft uitgevonden naar een idee van Charles Boursel.
|
| 13 | 1877 | - 1877: Phonograaf
Thomas Edison vindt de phongraaf uit. De voorloper van de grammafoon.
|
| 14 | 1880 | - 31 aug 1880: Wilhelmina
Geboorte van prinses Wilhelmina op paleis Noordeinde in Den Haag.
|
1842 - 1882 (39 jaar)
Taal
